Τί εἶναι τό βάπτισμα τῆς ἀνάγκης (ἀεροβάπτισμα);
τοῦ ἀρχιμ. Ἰακώβου
Κανάκη
Ὁ ἄνθρωπος θά
πρέπει νά εἶναι ἔτοιμος γιά ὅλα ἀφοῦ ἡ ζωή εἶναι γεμάτη ἐκπλήξεις καί μάλιστα
πολλές φορές ὄχι εὐχάριστες. Ἐνῶ ὅμως μπορεῖ
νά βρεθεῖ σέ στιγμές πού δέν θά μπορέσει νά τίς διαχειριστεῖ, ἄς ξέρει ἔστω
καί θεωρητικά τί πρέπει νά κάνει. Τά παλαιότερα χρόνια, οἱ γέννησεις τῶν παιδιῶν
γίνονταν στά σπίτια τῶν ἀνθρώπων ἀπό κάποιες γυναίκες, πού ἀπό τήν πεῖρα εἴχαν
μαθητευθεῖ στό ἱερό αὐτό ἔργο. Τότε ἡ θνησιμότητα τῶν βρεφῶν ἦταν μεγάλη καί γι᾽αὐτήν
τήν ἀνάγκη, σοφά σκεπτόμενη ἡ Ἐκκλησία, εἰσήγαγε τόν νηπιοβαπτισμό ἀφοῦ μόνο οἱ
βαπτισμένοι χριστιανοί θά ἀπολαύσουν τήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν σύμφωνα μέ τόν
λόγο τοῦ Χριστοῦ: «ὁ πιστεύσας καί
βαπτισθείς σωθήσεται».[1] Ἄν καί στίς
μέρες μας ἡ θνησιμότητα τῶν βρεφῶν ἔχει περιοριστεῖ σέ μεγάλο βαθμό δέν ἔχει ἐντελῶς
ἐκλείψει. Ἔτσι, πρέπει νά γνωρίζουμε τί πρέπει νά κάνουμε σέ ἕνα βρέφος πού
χάνει τήν ζωή του καί ἐμεῖς εἴμαστε παρόντες.
Ἄν, λοιπόν, αὐτό
τό ἀπρόοπτο γίνει, πρέπει τό βρέφος νά λάβει τό λεγόμενο «βάπτισμα ἀνάγκης» ἤ ἀλλιῶς
«ἀεροβάπτισμα». Σέ αὐτό τό βάπτισμα δέν ἀπαιτεῖται ἡ παρουσία λειτουργοῦ τῆς Ἐκκλησίας.
Μπορεῖ νά γίνει ἀπό ὁποιονδήποτε βαπτισμένο ὀρθόδοξο χριστιανό.[2] Ἄλλωστε ποῦ νά
βρεῖς ἱερέα σέ αὐτήν τήν ἔκτακτη περίπτωση.
Πῶς γίνεται ὅμως τό βάπτισμα αὐτό;
Τό καλύτερο εἶναι
νά γίνεται σέ νερό στό ὄνομα τῆς ἁγίας Τριάδος. Ἐπειδή, ὅμως, στίς κρίσιμες
στιγμές μπορεῖ κανείς νά μήν ἔχει κοντά του νερό, τό βάπτισμα μπορεῖ νά γίνει
στόν ἀέρα. Παίρνουμε λοιπόν τό βρέφος στά χέρια καί σηκώνοντάς το στόν ἀέρα,
στρεφόμενοι πρός τήν ἀνατολή, σχηματίζουμε σταυρό καί λέμε: « Βαπτίζεται ὁ δοῦλος
(ἤ ἡ δούλη) τοῦ Θεοῦ (δίνουμε ἕνα ὄνομα τήν στιγμή αὐτή), εἰς τό ὄνομα τοῦ
Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Αὐτό τό ἐπαναλαμβάνουμε τρεῖς
φορές. Τό βάπτισμα αὐτό εἶναι ἔγκυρο καί ἄν ζήσει τό παιδί δέν ἐπαναλαμβάνεται.[3] Σέ ὁρισμένες
περιπτώσεις ὅμως, ἐάν ζήσει τό παιδί, τελεῖται τό μυστήριο τοῦ βαπτίσματος ἀλλά
δίνεται τό ἴδιο ὄνομα πού δόθηκε στό ἀεροβάπτισμα.
