Ένας αρσενικός πετρογέρακας σε τοποθεσία στην πόλη του Ναυπλίου , Σάββατο 4 Ιουλίου 2015.
Το Βραχοκιρκίνεζο (επιστημονική ονομασία Falco tinnunculus) είναι είδος γνήσιου γερακιού (γένος Falco), που απαντά και στον ελλαδικό χώρο.
Το είδος περιλαμβάνει 12 υποείδη. Στην Ελλάδα απαντά το υποείδος F. t. tinnunculus (Linnaeus, 1758).
Τα βραχοκιρκίνεζα της Ευρώπης, κατά τη διάρκεια των παγετώνων της Τεταρτογενούς Περιόδου διέφεραν ελαφρά σε μέγεθος από το σημερινό πληθυσμό και, μερικές φορές, αναφέρονται ως παλαιοείδος paleosubspecies F.t.atavus. Τα απολιθώματα αυτών των πτηνών, τα οποία προφανώς ήσαν οι άμεσοι πρόγονοι των σημερινών F.t.tinnunculus (και ίσως και άλλων υποειδών), βρίσκονται σε όλη την -τότε- μή καλυπτόμενη από πάγους Ευρώπη, από την Πλειόκαινο Εποχή (ELMA Villanyian / ICS Piacenzian, MN16) περίπου 3 εκατομμύρια χρόνια πριν, έως τη Μέση Πλειστόκαινο (Saalian) παγετωνική Εποχή, η οποία έληξε περίπου 130.000 χρόνια πριν, και που έδωσε τελικά τα πτηνά που ζουν σήμερα. Το βραχοκιρκίνεζο είναι από τα κοινότερα και ευκολότερα προσαρμόσιμα γεράκια της ελληνικής πανίδας. Πρόκειται για πτηνό των πεδινών και ανοιχτών οικοτόπων, όπως οι ερεικώνες,οι θαμνώδεις εκτάσεις και ελώδεις περιοχές. Δεν απαιτεί δάση, εφόσον υπάρχουν εναλλακτικές για κούρνιασμα και φωλιές, όπως πέτρες ή κτίσματα. Ευδοκιμεί εύκολα σε άδενδρες περιοχές, όπου υπάρχουν άφθονα ποώδη φυτά και θάμνοι για να υποστηρίξουν έναν πληθυσμό θηραμάτων.
Επίσης, τα βραχοκιρκίνεζα προσαρμόζονται εύκολα στην ανθρώπινη παρουσία (γεγονός που τους κοστίζει ακριβά, πολλές φορές), όσο υπάρχουν επαρκείς εκτάσεις βλάστησης, και μπορεί ακόμη και να βρεθεί σε υγρότοπους, χερσότοπους και άγονα μέρη, σε υψόμετρα από τη θάλασσα μέχρι τις υψηλότερες οροσειρές. Το βραχοκιρκίνεζο ξεκινά την αναπαραγωγή του την Άνοιξη (από τον Μάρτιο), ή κατά την έναρξη της εποχής της ξηρασίας στους τροπικούς.
Προτιμάει να φωλιάζει σε κοιλότητες, τρύπες στα βράχια ή σε δέντρα (σπανιότερα), αλλά όταν βρίσκεται σε κατοικημένες περιοχές, συχνά φωλιάζει σε κτήρια. Γενικά, μπορεί να επαναχρησιμοποιεί τις παλιές φωλιές από κορακοειδή (κουρούνες, καρακάξες), αν είναι διαθέσιμες.
Νεοσσός βραχοκιρκίνεζου
Η γέννα είναι συνήθως (3-)4-6(-7) αυγά, μπορεί όμως να αυξηθούν, εάν καταστραφούν κάποια από αυτά. Η επώαση διαρκεί περίπου 4 εβδομάδες και την αναλαμβάνει μόνο το θηλυκό. Το αρσενικό είναι υπεύθυνο για την τροφοδότηση του με τροφή και, για κάποιο χρονικό διάστημα μετά την εκκόλαψη, αυτό εξακολουθεί να συμβαίνει.
Αργότερα, και οι δύο γονείς μοιράζονται το μεγάλωμα των νεοσσών και το κυνήγι, μέχρι αυτοί να πετάξουν, μετά από 4-5 εβδομάδες. Η οικογένεια μένει κοντά για μερικές εβδομάδες, μέχρι και ένα μήνα περίπου, διάστημα κατά το οποίο οι νεοσσοί μαθαίνουν πώς να φροντίσουν τον εαυτό τους. Τα νεαρά γίνονται σεξουαλικά ώριμα την επόμενη περίοδο αναπαραγωγής
Το Βραχοκιρκίνεζο (επιστημονική ονομασία Falco tinnunculus) είναι είδος γνήσιου γερακιού (γένος Falco), που απαντά και στον ελλαδικό χώρο.
Το είδος περιλαμβάνει 12 υποείδη. Στην Ελλάδα απαντά το υποείδος F. t. tinnunculus (Linnaeus, 1758).
Τα βραχοκιρκίνεζα της Ευρώπης, κατά τη διάρκεια των παγετώνων της Τεταρτογενούς Περιόδου διέφεραν ελαφρά σε μέγεθος από το σημερινό πληθυσμό και, μερικές φορές, αναφέρονται ως παλαιοείδος paleosubspecies F.t.atavus. Τα απολιθώματα αυτών των πτηνών, τα οποία προφανώς ήσαν οι άμεσοι πρόγονοι των σημερινών F.t.tinnunculus (και ίσως και άλλων υποειδών), βρίσκονται σε όλη την -τότε- μή καλυπτόμενη από πάγους Ευρώπη, από την Πλειόκαινο Εποχή (ELMA Villanyian / ICS Piacenzian, MN16) περίπου 3 εκατομμύρια χρόνια πριν, έως τη Μέση Πλειστόκαινο (Saalian) παγετωνική Εποχή, η οποία έληξε περίπου 130.000 χρόνια πριν, και που έδωσε τελικά τα πτηνά που ζουν σήμερα. Το βραχοκιρκίνεζο είναι από τα κοινότερα και ευκολότερα προσαρμόσιμα γεράκια της ελληνικής πανίδας. Πρόκειται για πτηνό των πεδινών και ανοιχτών οικοτόπων, όπως οι ερεικώνες,οι θαμνώδεις εκτάσεις και ελώδεις περιοχές. Δεν απαιτεί δάση, εφόσον υπάρχουν εναλλακτικές για κούρνιασμα και φωλιές, όπως πέτρες ή κτίσματα. Ευδοκιμεί εύκολα σε άδενδρες περιοχές, όπου υπάρχουν άφθονα ποώδη φυτά και θάμνοι για να υποστηρίξουν έναν πληθυσμό θηραμάτων.
Επίσης, τα βραχοκιρκίνεζα προσαρμόζονται εύκολα στην ανθρώπινη παρουσία (γεγονός που τους κοστίζει ακριβά, πολλές φορές), όσο υπάρχουν επαρκείς εκτάσεις βλάστησης, και μπορεί ακόμη και να βρεθεί σε υγρότοπους, χερσότοπους και άγονα μέρη, σε υψόμετρα από τη θάλασσα μέχρι τις υψηλότερες οροσειρές. Το βραχοκιρκίνεζο ξεκινά την αναπαραγωγή του την Άνοιξη (από τον Μάρτιο), ή κατά την έναρξη της εποχής της ξηρασίας στους τροπικούς.
Προτιμάει να φωλιάζει σε κοιλότητες, τρύπες στα βράχια ή σε δέντρα (σπανιότερα), αλλά όταν βρίσκεται σε κατοικημένες περιοχές, συχνά φωλιάζει σε κτήρια. Γενικά, μπορεί να επαναχρησιμοποιεί τις παλιές φωλιές από κορακοειδή (κουρούνες, καρακάξες), αν είναι διαθέσιμες.
Νεοσσός βραχοκιρκίνεζου
Η γέννα είναι συνήθως (3-)4-6(-7) αυγά, μπορεί όμως να αυξηθούν, εάν καταστραφούν κάποια από αυτά. Η επώαση διαρκεί περίπου 4 εβδομάδες και την αναλαμβάνει μόνο το θηλυκό. Το αρσενικό είναι υπεύθυνο για την τροφοδότηση του με τροφή και, για κάποιο χρονικό διάστημα μετά την εκκόλαψη, αυτό εξακολουθεί να συμβαίνει.
Αργότερα, και οι δύο γονείς μοιράζονται το μεγάλωμα των νεοσσών και το κυνήγι, μέχρι αυτοί να πετάξουν, μετά από 4-5 εβδομάδες. Η οικογένεια μένει κοντά για μερικές εβδομάδες, μέχρι και ένα μήνα περίπου, διάστημα κατά το οποίο οι νεοσσοί μαθαίνουν πώς να φροντίσουν τον εαυτό τους. Τα νεαρά γίνονται σεξουαλικά ώριμα την επόμενη περίοδο αναπαραγωγής