π. Δημητρίου Μπόκου
Μετά την τριπλή σταυροειδή σφράγιση του αμνού, της μερίδας δηλαδή του Χριστού που φέρει τα γράμματα ΙΣ ΧΡ ΝΙ ΚΑ (βλ. και ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, αρ. φ. 446, Σεπτ. 2020), ο ιερεύς κόπτει με την αγία λόγχη τον αμνό από το πρόσφορο, σταυροειδώς και πάλι, απαγγέλλοντας τα λόγια του προφήτη Ησαΐα που αναφέρονται στον σταυρικό θάνατο του Χριστού.
Χαράσσοντας το δεξιό μέρος του αμνού (αριστερά όπως βλέπει ο λειτουργός), λέγει: «Ως πρόβατον επί σφαγήν ήχθη», ενώ στο αρι-στερό (δεξιά του βλέποντος) λέγει: «Και ως αμνός άμωμος εναντίον του κείροντος αυτόν άφωνος, ούτως ουκ ανοίγει το στόμα αυτού» (Ησ. 53, 7).
Την προφητεία αυτή του Ησαΐα αναγίνωσκε καθ’ οδόν, χωρίς όμως και να την κατανοεί, ο αξιωματούχος της βασίλισσας Κανδάκης των Αιθιόπων, πορευόμενος την οδό προς Γάζα, επιστρέφοντας από προσκύνημά του στην Ιερουσαλήμ. Ο Θεός απέστειλε τον απόστολο Φίλιππο για να τον διδάξει. Στην ερώτηση του αξιωματούχου: «Περί τίνος ο προφήτης λέγει τούτο;», ο Φίλιππος τού αποκάλυψε ευθέως τον Χριστό (Πραξ. 8, 26-40).
Τα λόγια της προφητείας παραπέμπουν άμεσα στο πάθος του Χριστού επί του Σταυρού. Περιγράφουν τον τρόπο της σταυρικής θυ-σίας. Ο Χριστός θέλησε να γίνει ο ίδιος πρόβατο σφαγής, «επειδή πά-ντες ως πρόβατα επλανήθημεν». Προσφέρθηκε για τη θυσία αυτή χωρίς διαμαρτυρία, οικειοθελώς. Δεν ήταν κάτι που του επιβλήθηκε χωρίς να το θέλει. Το να θυσιασθεί υπέρ των ανθρώπων ήταν το προαιώνιο σχέδιό του. Ήλθεν εις τον κόσμον αμαρτωλούς σώσαι». Φανερώθηκε ανάμεσά μας, «ίνα τας αμαρτίας ημών άρη», όντας ο ίδιος αναμάρτητος. Γι’ αυτό και ακολουθεί τους θύτες του σιωπηλός, χωρίς αντίσταση. Όπως ο αμνός που στέκεται άφωνος μπρος στον ποιμένα που τον κουρεύει.
Ο Σταυρός δηλαδή δεν ήταν τιμωρία για δικές του αμαρτίες, όπως νόμισαν οι Εβραίοι. «Ελογισάμεθα αυτόν είναι εν πόνω και εν πληγή … και εν κακώσει», θεωρώντας τα αυτά ως τιμωρία του από τον Θεό. Ο σταυρωμένος Χριστός υπήρξε πάντοτε σκάνδαλο για τους Ιουδαίους. Το να βλέπουν τον απεσταλμένο από τον Θεό Μεσσία τους, τον αναμενόμενο ένδοξο βασιλέα, σωτήρα και ελευθερωτή τους, να πάσχει για δικές του (όπως νόμιζαν) αμαρτίες, να σταυρώνεται ως έσχατος κακούργος, να λογίζεται «μετά ανόμων», να καταντάει σε έσχατη αδυναμία, να μην ανταποκρίνεται στην πρόκλησή τους να κατεβεί απ’ τον Σταυρό, όλα όσα συνέθεταν το μυστήριο του Σταυρού, ήταν ανυπέρβλητο και ακατανόητο σκάνδαλο για τους Εβραίους. Και επαρκής αιτία να τον απορρίψουν, να τον αρνηθούν.
Δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι είναι δυνατόν να υποφέρει κάποιος χωρίς να έχει αμαρτήσει. Ή να πάσχει υπέρ των άλλων. Κάτι παρόμοιο ήταν όντως αδιανόητο για τους προ Χριστού ανθρώπους, όπως φαίνεται καθαρά στον διάλογο του Ιώβ με τους τρεις φίλους του βασιλείς, που τον επισκέφτηκαν για να τον παρηγορήσουν στη φοβερή δοκιμασία του.
Εκεί οι τρεις επισκέπτες, Ελιφάζ ο Θαιμανίτης, Βαλδάδ ο Σαυχίτης και Σωφάρ ο Μιναίος, διατυπώνουν την κρατούσα άποψη, ότι ο Ιώβ τιμωρείται από τον Θεό για τις αμαρτίες του. «Τίς καθαρός ων απώ-λετο ή πότε αληθινοί ολόρριζοι απώλοντο;». Δεν ήταν δυνατόν, άν-θρωποι καθαροί από αμαρτίες, αληθινά ενάρετοι, να ξεριζωθούν ε-ντελώς και να χαθούν. Θερίζουν οδύνες, μόνο όσοι σπέρνουν τα ά-τοπα. Αυτοί «από προστάγματος Κυρίου απολούνται, από δε πνεύμα-τος οργής αυτού αφανισθήσονται». Θα χαθούν με το πρόσταγμα του Θεού και θα αφανισθούν από την πνοή της οργής του. Όποιος σπέρ-νει ανέμους, θερίζει θύελλες, δεν λέμε; «Αν τα παιδιά σου αμάρτησαν», λένε στον Ιώβ, «ο Θεός τα τιμώρησε σύμφωνα με τις ανομίες που διέπραξαν. Και συ να μη λες ότι είσαι καθαρός στα έργα σου και άμεμπτος ενώπιον του Θεού. “Μη γαρ λέγε ότι καθαρός ειμι τοις έρ-γοις και άμεμπτος εναντίον αυτού”. Είναι μεγάλη η κακία σου και οι αμαρτίες σου αναρίθμητες. “Άξια σοι απέβη από Κυρίου ων ημάρτη-κας”. Έπαθες από τον Κύριο ανάλογα με όσα αμάρτησες».
Ο Ιώβ αντέτεινε ότι, ναι μεν, πράγματι, κανένας θνητός δεν είναι αναμάρτητος μπρος στον Θεό, ακόμα και μια μόνο μέρα να ζήσει πά-νω στη γη. «Πώς γαρ έσται δίκαιος βροτός παρά Κυρίω;» Αλλά η συ-νείδησή του δεν τον ελέγχει για κάποια ουσιαστική ασέβεια απέναντι στον Θεό. Αντιθέτως μάλιστα, αισθάνεται ότι θα κριθεί σύντομα από τον Θεό και θα δικαιωθεί. «Οίδα εγὼ ότι δίκαιος αναφανούμαι» (Ιώβ 4, 7-9. 8, 4. 9, 2. 9, 21. 11, 6. 13, 18. 14, 5. 22, 5).·
Γαλουχημένοι με τη νοοτροπία των τριών «παρηγορητών» του Ιώβ οι Εβραίοι, δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι είναι δυνατόν να τιμωρείται κάποιος χωρίς να φταίει. Και πολύ περισσότερο να υπο-φέρει χάριν άλλου.
Και όμως, «αυτός (ο Χριστός) ετραυματίσθη διά τας αμαρτίας ημών». Υποβλήθηκε σε αφάνταστη ταλαιπωρία «διά τας ανομίας η-μών». Εμείς αμαρτήσαμε, αλλά αντί για μας έπαθε ο Χριστός. «Αμαρ-τίας πολλών ανήνεγκε και διά τας αμαρτίας αυτών παρεδόθη». «Από των ανομιών του λαού», ένεκα των αμαρτιών του ανθρώπινου γέ-νους, οδηγήθηκε στον θάνατο. «Κύριος παρέδωκεν αυτόν» λόγω των αμαρτιών μας. Με τις δικές του πληγές, «τω μώλωπι αυτού, ημείς ιά-θημεν» (Ησ. κεφ. 53).
Αποδεχόμενοι τον Σταυρό του Χριστού, προσκυνώντας το πάθος του, μιμούμενοι με την τήρηση των εντολών του τη σταυρική επίγεια πορεία του, οικειωνόμαστε προσωπικά τη σωτηρία που ετοίμασε, μέσα στην άπειρη αγάπη του, για μας ο Θεός.
(ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, αρ. φ. 458, Σεπ. 2021, επηυξημένο)
Αντιύλη
Ι. Ναός Αγ. Βασιλείου, 481 00 Πρέβεζα
Τηλ. 26820-25861/23075/6980.898.504
E-mail: antiyli.gr@gmail.com
Διαδίδω την «Αντιύλη»
Εκτυπώνω/προωθώ σε φιλικά μου e-mails