Την έναρξη της σύνταξης του διαχειριστικού σχεδίου του Αγίου Όρους, το οποίο ζητάει η UNESCO για όλα τα μνημεία που εντάχθηκαν στον κατάλογο της παγκόσμιας κληρονομιάς, γνωστοποίησε η Yπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, μιλώντας στην ενότητα «Άγιον Όρος: μοναδικότητα, πολιτιστική κληρονομιά και περιβάλλον» του 9ου Οικονομικού Φόρουμ Δελφών.
Η Yπουργός τόνισε ότι το Άγιον Όρος από το 1988 ανήκει στον κατάλογο της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO ενώ τα πρώτα στάδια επεξεργασίας του σχεδίου ξεκίνησαν πριν από αρκετά χρόνια και το 2011 διαμορφώθηκε ο πρώτος πυρήνας των κριτηρίων που παρουσιάστηκαν και εστάλησαν το 2014 στην επιτροπή παγκόσμιας κληρονομιάς. «Από εκεί και πέρα δεν μπορώ να πω ότι έγιναν ιδιαίτερα πράγματα. Ξαναπιάσαμε το νήμα μετά την πανδημία με τον προηγούμενο διοικητή Αθανάσιο Μαρτίνο και τον νυν διοικητή Αναστάσιο Μητσιάλη και πάντα με την ευλογία και τη βοήθεια του Γέροντα Ελισσαίου ξεκινάμε σιγά - σιγά τη σύνταξη αυτού του διαχειριστικού σχεδίου» τόνισε η υπουργός. Παράλληλα εξέφρασε την πεποίηθηση πως όχι μόνο το σχέδιο δεν θα δημιουργήσει προβλήματα στην αυτοτέλεια των μονών και στις αποφάσεις τους αλλά θα δώσει δύναμη «σε όλα τα επίπεδα διοίκησης, και στην κοινότητα και στον διοικητή και στο ελληνικό κράτος για να μπορέσει να προστατέψει όλες αυτές τις αξίες και τις αρχές που εκπέμπονται στον Άθω, στην καθημερινότητά του».
Η κ. Μενδώνη χαρακτήρισε το Άγιον Όρος ως ένα σύνθετο πολιτιστικό και περιβαλλοντικό αγαθό που συνδυάζει το δομημένο αρχιτεκτονικό περιβάλλον, το φυσικό τοπίο και το πολιτιστικό τοπίο, δηλαδή την ανθρωπογενή παρέμβαση στο φυσικό τοπίο. Εκεί όπως είπε, βρίσκεται ένας μοναδικός πλούτος 100.000 τετραγωνικών μέτρων αγιογραφιών στα μοναστήρια του Άθω, η μεγαλύτερη κιβωτός χειρογράφων στον κόσμο, η μεγαλύτερη κιβωτός εγγράφων και ένας πυρήνας με μοναδικό πλούτο κινητών μνημείων (από αυτοκρατορικά και πατριαρχικά αφιερώματα, λατρευτικά σκεύη μέχρι χρηστικά αντικείμενα), μια μοναδική ζώσα κιβωτός πνευματικότητας του Χριστιανισμού.
Από την πλευρά του, ο Γιώργος Κουμουτσάκος, Πρέσβης, Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην UNESCO υπογράμμισε ότι «η εγγραφή ενός μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς στο Παγκόσμιο αυτό χάρτη της UNESCO είναι πηγή χαράς και περηφάνειας τη στιγμή που γίνεται, για το κράτος που καταφέρνει να εγγράψει ένα μνημείο». Ωστόσο τόνισε ότι η ίδια στιγμή είναι και πηγή ευθύνης ώστε να διατηρηθεί, να ενισχυθεί και να προστατευτεί αυτό το αγαθό. «Τώρα πρέπει να κάνουμε εμείς τα βήματα για να υποστηρίξουμε και να τιμήσουμε αυτό που μας έκανε περήφανους. Είναι η ώρα της ευθύνης» είπε και πρόσθεσε ότι το σχέδιο συνολικής διαχείρισης της Αθωνικής Πολιτείας είναι μια μεγάλη πρόκληση καθώς «δεν αφορά μόνο το περιβάλλον αλλά τη θεσμική του υπόσταση που πρέπει να μείνει ανέγγιχτη». Δήλωσε, τέλος, βέβαιος ότι «η συνεργασία της Πολιτείας, της Αθωνικής πολιτείας αλλά και ευρωπαϊκών και άλλων θεσμών είναι ο μόνος δρόμος, στη βάση του σεβασμού της υπόστασης του Αγίου Όρους.
Τη σημασία της πυροπροστασίας του Αγίου Όρους υπογράμμισε ο πολιτικός διοικητής του Αναστάσιος Μητσιάλης, ο οποίος γνωστοποίησε ότι πριν από λίγες μέρες έγινε μια μεγάλη σύσκεψη για το θέμα με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων. «Έχει ξεκινήσει μια διαδικασία μέσω του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας για να μπορέσει το οδικό δίκτυο εγκαίρως να υποδεχτεί το κακό. Εκεί δυστυχώς οι πυρκαγιές προέρχονται τις περισσότερες φορές από κεραυνούς και είναι τις περισσότερες φορές σε σημεία δύσβατα» είπε και τόνισε ότι ελήφθησαν αποφάσεις ενώ στον σχεδιασμό του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας περιλαμβάνεται η εγκατάσταση πυροσβεστικού ελικοπτέρου στην χερσόνησο της Κασσάνδρας, σε μικρή απόσταση από το Άγιον Όρος. Παράλληλα προωθούνται η αναβάθμιση του πυροσβεστικού κλιμακίου και η υλοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης μοναχών ή εργατών, για να ανταποκριθούν σε περίπτωση αναγκαστικής εκκένωσης αν χρειαστεί.
«Έχουμε προχωρήσει στη συνεργασία με τους φορείς της ελληνικής πολιτείας» σημείωσε από την πλευρά του ο Γέροντας Ελισαίος Σιμωνοπετρίτης, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους. Ο ίδιος ανέφερε ότι λειτουργούν πολλές πρωτοβουλίες γύρω από το Άγιον Όρος και πρόσθεσε πως υπάρχουν ακόμη πολλά να γίνουν. Μιλώντας για τη μοναστική πολιτεία σημείωσε: «το Άγιον Ορος είναι πρωταθλητής σε κάποιες μοναδικότητες όπως η διαχρονικότητα, το γεγονός ότι είναι η μικρογραφία της βυζαντινής κοινοπολιτέιας, ο κειμηλιακός της πλούτος, η πολυφωνία, η πολυμορφία, η γλωσσική και πολιτιστική πολυμορφία της».
Π.Γιούλτση
