Στο Ναύπλιο ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιεροψαλτών Ελλάδος για το προσυνέδριο "Ψαλτικής 2024"

 

Στο Ναύπλιο ανήμερα της εορτής του Αποστόλου Θωμά ,βρέθηκε ο πρόεδρος της ομοσπονδίας ιεροψαλτών Ελλάδος Κωνσταντίνος Πολίτης στα πλαίσια του προσυνεδρίου "Ψαλτικής 2024",που θα πραγματοποιηθεί στην πόλη του Ναυπλίου το τριήμερο 28 -30 Μαΐου 2024.

Ο κ. Πολίτης έψαλλε στον Μητροπολιτικό ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Ναύπλιο ,τον πρώτο Μητροπολιτικό ιερό ναό στην Ελλάδα ,μαζί με τον πρωτοψάλτη και πρόεδρο του συνδέσμου ιεροψαλτών Αργολίδας Δημήτριο Καρκαλάτο ,κατά τη διάρκεια της Θείας λειτουργίας .

Το ιεροψαλτικό συνέδριο στο Ναύπλιο τελεί υπό την αιγίδα της Μητροπόλεως Αργολίδας και του Δήμου Ναυπλιέων και γίνεται με την συνεργασία του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Αργολίδας και της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ιεροψαλτών Ελλάδος (ΟΜ.Σ.Ι.Ε.)

Η διεξαγωγή και η πραγματοποίηση του συνεδρίου θα λάβει χώρα το τριήμερο 28 έως 30 Μαΐου 2024. 

Το παρόν συνέδριο προτάσσει την αναζήτηση, εμβάθυνση, επιστημονική έρευνα και μουσικολογική προσέγγιση θεμάτων που εδράζονται στην ιστορία, ερμηνεία, θεωρία και διδακτική της ψαλτικής επιστήμης και τέχνης.

Η κορύφωση του τριήμερου Συνεδρίου αποτελεί η βράβευση του Μουσικοδιδάσκαλου της Βυζαντινής Μουσικής Άρχοντα πρωτοψάλτη Αστέριου Δερβελή από τη Θεσσαλονίκη ,μία εκδήλωση που θα γίνει στις 30 Μαΐου 2024 στην αίθουσα του Βουλευτικού.

Η Ομοσπονδία Συλλόγων Ιεροψαλτών Ελλάδος (ΟΜ.Σ.Ι.Ε.) ιδρύθηκε το 1979 και αποτελεί το ανώτερο Όργανο εκπροσώπησης των Ελλήνων Ιεροψαλτών.

Από το 1979 είναι η Ένωση όλων των αναγνωρισμένων Σωματείων Ιεροψαλτών της Ελλάδας με την επωνυμία «Ομοσπονδία Συλλόγων Ιεροψαλτών Ελλάδος - ΟΜ.Σ.Ι.Ε.», με έδρα την Αθήνα.

Οι σκοποί της Ομοσπονδίας επιτυγχάνονται μέσα από την υλοποίηση μιας σειράς στόχων, με κάθε νόμιμο τρόπο που αρμόζει στη τάξη των ψαλτών και είναι οι παρακάτω:

Η προαγωγή του Ψαλτικού Λειτουργήματος μέσα στην Ελληνική κοινωνία και η εμπέδωση της πνευματικής, πολιτιστικής και καλλιτεχνικής του αξίας.

Η προστασία των επαγγελματικών συμφερόντων των Ψαλτών με κάθε νόμιμο μέσο.

Η νομοθετική κατοχύρωση του Ψαλτικού Λειτουργήματος σύμφωνα με το Εθνικό και Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Εκκλησιαστικού, Διοικητικού και Εργασιακού Δικαίου.

Η διαφύλαξη της ψαλτικής κληρονομιάς, ως βασικού συστατικού του Ελληνικού Πολιτισμού και Στοιχείου της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας.

Η καλλιέργεια της ψαλτικής τέχνης – βυζαντινής μουσικής.

Η προβολή της Εκκλησιαστικής Βυζαντινής Μουσικής.

Την θέση του Προέδρου της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ιεροψαλτών Ελλάδος κατέχει από τον Μάιο του 2017 ο Κωνσταντίνος Πολίτης.

Ο Κωνσταντίνος Πολίτης, γιος του Δημητρίου και της Αθηνάς (Σγολόμβη) γεννήθηκε στο Αίγιο της Αχαΐας το 1974. Κατάγεται από το ορεινό χωριό Άγιος Βλάσιος Αιτωλοακαρνανίας, από οικογένεια μουσικών, την παράδοση της οποίας συνεχίζει ως Πρωτοψάλτης και Δάσκαλος της Βυζαντινής Μουσικής. Σπούδασε Μαθηματικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Μουσική (Ευρωπαϊκή και Βυζαντινή) στο Εθνικό Ωδείο.

Τα πρώτα μουσικά του βιώματα προήλθαν μέσα από το άμεσο οικογενειακό του περιβάλλον, τον παππού του Κωνσταντίνο (παραδοσιακό βιολάρη και τραγουδιστή δημοτικών τραγουδιών) και τον θείο του Γεώργιο Πολίτη (ιεροψάλτη Αθηνών και καθηγητή), ώστε από ηλικία 6 ετών να αρχίσει μαθήματα πιάνου στο Πατραϊκό Ωδείο (παράρτημα Αιγίου). Λίγα χρόνια αργότερα, το 1985, η μετεγκατάσταση της οικογένειάς του στην πόλη του Αγρινίου, όπου συνέχισε τις σπουδές του στο τοπικό παράρτημα του Εθνικού Ωδείου (τάξη Γεωργίας Πετρίδη), οδήγησε τα βήματά του, μετά από θερμότατη παρότρυνση του συγχωριανού του, αειμνήστου Πρωτοψάλτη του Μητροπολιτικού Ναού Αγρινίου κυρ Λουκά Σκιαδά, στον περίφημο πρωτοψάλτη και παιδαγωγό Γεράσιμο Πρεβεζιάνο. Δίπλα του, στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλοακαρνανίας αλλά και στο ψαλτήρι του Αγίου Δημητρίου Αγρινίου, μαθήτευσε μέχρι το 1992 και εισήχθη, με τη χάρη του Θεού, στην σπουδή της ψαλτικής τέχνης και της βυζαντινής μουσικής.

Ο Γεράσιμος Πρεβεζιάνος, επί μια δεκαετία 1984-94, προσέφερε μεγάλο, από ποσοτική και ποιοτική πλευρά, έργο στην τοπική εκκλησία και την πόλη του Αγρινίου, καθοδηγώντας εκατοντάδες νέους και νέες στην ψαλτική τέχνη και δι’ αυτής στην πίστη και στη βίωση του αυθεντικού ορθοδόξου εκκλησιαστικού βιώματος. Ίσως γιαυτό η Παναγία, την οποία ιδιαιτέρως ευλαβείτο και συνέθεσε για τη Χάρη Της πλήθος τροπαρίων και ασμάτων (ψαλτοτράγουδων), τον κάλεσε πρόωρα κοντά της, στα σαράντα του χρόνια. «Ευάρεστος τω Θεώ γενόμενος ηγαπήθη και ζών μεταξύ αμαρτωλών μετετέθη. Ηρπάγη, μη κακία αλλάξη σύνεσιν αυτού, ή δόλος απατήση ψυχήν αυτού… Τελειωθείς εν ολίγω, επλήρωσε χρόνους μακρούς- αρεστή γαρ ην ή ψυχή αυτού…»

Το 1992 ανέλαβε επισήμως το πρώτο του Αναλόγιο, ως Πρωτοψάλτης στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Ματαράγκας, της περιφέρειας Μακρυνείας. Το 1993, η εισαγωγή του στο Πανεπιστήμιο, οδήγησε τα βήματά του στην Αθήνα, όπου γνωρίστηκε με τον Λυκούργο Αγγελόπουλο, ενώ λίγους μήνες αργότερα διορίστηκε Λαμπαδάριος στον περιώνυμο και ιστορικό ιερό ναό Αγίου Νικολάου Πευκακίων. Εκεί είχε την ευκαιρία να έρθει σε επαφή, δια του Πρωτοψάλτου, αειμνήστου Παναγιώτου Μαρούλη, με την αφρόκρεμα της ψαλτικής κοινότητας της Αθήνας, κυρίως όμως με τον ιστορικό Πανελλήνιο Σύνδεσμο Ιεροψαλτών «Ρωμανός Μελωδός και Ιωάννης Δαμασκηνός» και ηγετικές προσωπικότητές του, όπως οι Απόστολος Βαλληνδράς, Διαμαντής Μαυραγάνης, Γεώργιος Σύρκας, Βασίλης Κατσιφής, Γεώργιος Κακουλίδης και πολλοί άλλοι.

Καταλυτική υπήρξε η γνωριμία του με τον Χρήστο Χατζηνικολάου, εξαιτίας του οποίου ανελίχθηκε σύντομα μέσα στην ιεραρχία του Συνδέσμου, εκλεγόμενος Γενικός του Γραμματέας, εν έτει 1999 (ο νεότερος ηλικιακά σε αυτό το αξίωμα από συστάσεως του Συνδέσμου). Η πανηγυρική εκλογή του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, η οποία αναζωπύρωσε τους πόθους των παλαιών στελεχών του «Πανελληνίου» για δικαίωση και επίλυση του ιεροψαλτικού Λειτουργήματος, καθώς και η γενικότερη πολιτική και εκκλησιαστική κατάσταση που κινείται σε πιο «γρήγορους ρυθμούς» (Συλλαλητήρια για τη Μακεδονία, απαλοιφή θρησκεύματος από τις ταυτότητες κ.λπ.), οδηγεί και την ψαλτική κοινότητα σε υπερένταση και δραστηριοποίηση.

Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος αποδέχτηκε τις προκλήσεις και άνοιξε όλα τα ζητήματα, αναβιώνοντας όμως και αναμοχλεύοντας παλιές έχθρες και αναθεωρώντας την καθιερωμένη ανθρωπογεωγραφία της Ιεροψαλτικής κοινότητας. Έτσι, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος προέβαλαν επιτακτικά δύο μεγάλα ζητήματα: το Μουσικολογικό Ζήτημα και ο Κανονισμός Ιεροψαλτών.

Η ανάληψη της ηγεσίας της ΟΜΣΙΕ από τα στελέχη του Πανελληνίου Συνδέσμου, με επικεφαλής τον Χρήστο Χατζηνικολάου, φέρνει τον Κωνσταντίνο Πολίτη και στο επίκεντρο της Πανελλαδικής Συλλογικότητας, της ΟΜΣΙΕ. Η οργανωτική εμπλοκή του στην ιστορική, μεγάλη Συναυλία της πρωτοχρονιάς του 2000, για το Μιλένιουμ, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, την οποία παρακολούθησε σύμπασα η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος και πλήθος επισήμων και συμμετείχαν οι Χορωδίες των Σωματείων Αθήνας και Θεσσαλονίκης, τον έφεραν σε ιδιαίτερη επαφή με τον Χαρίλαο Ταλιαδώρο και κυρίως με τον αείμνηστο Τάσο Παραστατίδη.

Επίσης, η ενεργή συμμετοχή του στις πολυετείς και επίπονες εργασίες για την εκπόνηση του Κανονισμού Ιεροψαλτών αποτέλεσαν «μεγάλο σχολείο» κατανόησης σε βάθος του Ιεροψαλτικού Ζητήματος, καθιστώντας τον έναν από τους λίγους συναδέλφους που παρακολούθησαν τόσο στενά τις εξελίξεις και για τόσα χρόνια.

Μετά την ψήφιση του Κανονισμού Ιεροψαλτών, ο Κωνσταντίνος Πολίτης αποσύρθηκε από την ενεργό συλλογική δράση. Το 2006 ίδρυσε την Αστική Μή Κερδοσκοπική Εταιρεία “ΕΥΤΕΡΠΗ” που δραστηριοποιείται στον τομέα της μελέτης, διάσωσης και προβολής της Ελληνικής Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Το 2012 επανεξελέγη στη θέση του Γενικού Γραμματέα, δίπλα στον Ιατρό και σημαντικό οραματιστή της Ιεροψαλτικής Κοινότητας, Πρόεδρο της ΟΜΣΙΕ Γεώργιο Ναούμ. Νέα ζητήματα και προκλήσεις εμφανίζονται με επίκεντρο την ανάληψη της μεγάλης πρωτοβουλίας για την αναγνώριση της Ψαλτικής ως Στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Η πρώτη επιστολή τους προς τον τότε Υπουργό Πολιτισμού κ. Κωνσταντίνο Τζαβάρα άνοιξε το θέμα της αναγνώρισης της βυζαντινής μουσικής βάσει της Διεθνούς Σύμβασης Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO (2003), ώστε με την συνδρομή του Καθηγητή, Άρχοντος Πρωτοψάλτου κ. Αντωνίου Αλυγιζάκη, η πρώτη επιτυχία να συντελεστεί με την Εγγραφή της Βυζαντινής Μουσικής στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και να αλλάξει έτσι την ψυχολογική κατάσταση της κοινότητας, ανοίγοντας νέους δρόμους. Η παράλληλη συνεργασία των δύο ανδρών στον Μουσικό Οργανισμό ΤΕΤΤΙΞ αποτέλεσε συμβολή στην προώθηση κοινής οπτικής της ψαλτικής με την λόγια οργανική έκφραση.

Το 2017, ο Κωνσταντίνος Πολίτης ανέλαβε την προεδρία της Ομοσπονδίας, η οποία ουσιαστικά σηματοδοτεί τη μετάβαση της ιστορικής συλλογικότητας της Ιεροψαλτικής Κοινότητας στην νέα εποχή. Επικεφαλής ενός Διοικητικού Συμβουλίου, αποτελούμενου από νέους δυναμικούς αλλά και έμπειρους πρωτοψάλτες και δασκάλους, σφυρηλατεί μια ευρεία ομάδα Ιεροψαλτών και Δασκάλων από ολόκληρη την Ελλάδα. Με το Φεστιβάλ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ», που πραγματοποιήθηκε από 1η έως 5 Νοεμβρίου 2017, στο Θέατρο Πολιτών, στο Περιστέρι Αττικής, ετέθησαν οι βάσεις για την διεθνή αναγνώριση της βυζαντινής μουσικής από την UNESCO, η οποία πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβρη του 2019.

Η στενή συνεργασία με τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟ έφερε σημαντικούς καρπούς, πρωτόγνωρους για την Ομοσπονδία και την Κοινότητα. Η υπογραφή των Μνημονίων Συνεργασίας με το Ίδρυμα Βυζαντινής και Παραδοσιακής Μουσικής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής αλλά και με το Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμόρφωσης οδήγησαν στην εκπόνηση των δύο πρώτων «πιστοποιημένων» προγραμμάτων Δια Βίου Μάθησης για την Βυζαντινή Μουσική και στην ίδρυση του Προπτυχιακού Προγράμματος «Βυζαντινής Μουσικής – Ψαλτικής Τέχνης» από το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Παράλληλα, η συνεργασία με την ιστορική Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου και τον πολυσέβαστο Γέροντα ΕΦΡΑΙΜ συντελεί στην ραγδαία ανάπτυξη των ψηφιακών δικτύων και εργαλείων της της Ομοσπονδίας και της Κοινότητας, στα οποία πλέον μπορούν να συμμετέχουν και να αλληλεπιδρούν, ισότιμα και διαδραστικά, εκατοντάδες συναδέλφων και φίλων της βυζαντινής μουσικής από ολόκληρη την Ελλάδα αλλά και την Οικουμενική Ελληνική Ομογένεια.

Ο Κωνσταντίνος Πολίτης είναι ένας μάχιμος δάσκαλος της Ψαλτικής. Από το 2002 έχει συνεργαστεί με τα μεγαλύτερα και παλαιότερα ωδεία (Ωδείο Αθηνών, Εθνικό Ωδείο, Ίδρυμα Βυζαντινής και Παραδοσιακής Μουσικής Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, κ.ά.). Συμμετέχει τακτικά σε συναυλίες και ηχογραφήσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΔΕΒΡΕΛΗΣ

Γεννήθηκε στη Γαλάτιστα Χαλκιδικής το 1933 .Διακεκριμένος πρωτοψάλτης, μελοποιός και καθηγητής βυζ. μουσικής. Μαθήτευσε στον ιεροψάλτη πατέρα του και στους: Κων/νο Μπεκιάρη (από το 1943) και Θεμ. Γεωργιάδη (από το 1945). Από το 1953 συνδέθηκε φιλικά και συνεργάστηκε με τον Αθ. Παναγιωτίδη. `Ηταν επί 20ετία πρωτοψάλτης στον Άγιο Φανούριο Θεσ/νίκης. `Ως το 1970 είχε αναλάβει και τη διαδασκαλία της βυζ. μουσικής στο φροντιστήριο του Σωματείου Ιεροψαλτών Θεσ/νίκης “Ιωάννης ο Δαμασκηνός”. Το 1967 άρχισε να εκδίδει βιβλία με τον γενικό τίτλο “Πηδάλιον Βυζ. Μουσικής”. `Εκτοτε κυκλοφόρησαν τα εξής: “Τριώδιον” (1967), “Μεγάλη Εβδομάς” (1968), “Πεντηκοστάριον” (1969), “Θεία Λειτουργία” (1974), “Ιερατικόν-Λειτουργικόν” (1975), “Δωδεκαήμερον” (1978), “Μέθοδος Βυζαντινής Μουσικής” (1984), “Ακάθιστος Ύμνος” (1988), “Εγκόλπιον” (1989). Σήμερα εξακολουθεί να εργάζεται εντατικά και να προσφέρει πολύτιμο και παραγωγικό έργο.